Genel Anatomi
Kalp göğüste iman tahtası diye bilinen “sternum” orta göğüs kemiğinin hemen arkasında ve her iki akciğer arasında yerleşmiştir. Kendisine ait özel bir kas yapısı ile tüm bölgeleri senkron hareket ederek temel görevi olan tüm vücuda kan pompalama işlemini gerçekleştirir.
Kalbin genel yapısına önden baktığımızda kalpte 4 adet boşluk mevcuttur. İki adet üstte ve iki adet altta. Üsttekilere kulakçık “atrium”, üsttekilere de karıncık “ventrikül” adı verilir. Yine kalbe toplar damar kanını getiren üst ve alt ana toplardamarlar “vena cava” lar ile akciğere kanı götüren akciğer atardamarı “pulmoner arter” ve kalpten tüm vücuda kanı taşıyan ana atardamar “aort” görülmektedir.
Kalbin iç yapısında üst odacıklar alt odacıklar arasında 2 adet kalp kapağı bulunmaktadır. Sağ taraftaki “triküspit kapak” sol tarafta ki ise “mitral kapak olarak isimlendirilir. Yine sağ taraf karıncık ile akciğer arasında “pulmoner kapak” ve sol karıncık ile aort arasında ise “aort kapağı” mevcuttur.
Kalbin dış yüzünü çepe çevre saran ve “perikard” denilen bir zar mevcuttur. Bu zarın içerisinde kalbin rahat hareket etmesini sağlayan kayganlaştırıcı perikard sıvısı mevcuttur.
Kalbin İleti Sistemi
Kalp kasının hareket aktivitesi tamamen bir elektriksel işlemdir. Kalp kasının düzenli bir ritim ve ahenk içinde sıralı ve hep beraber hareket edebilmesini sağlayan şey elektrik akımlarıdır. Kalbin çalışması için ana trafo “sinüs düğümü” (kalbin doğal pili) denilen merkezdir. Buradan başlayan elektrik akımı kalbin özel ileti sistemi sayesinde önce aynı anda her iki kulakçığın kasılmasına yol açar. Daha sonra “atriyoventriküler nod” denilen üst odacıklarla alt odacıklar arasındaki geçiş trafosunda kısa bir süre bekledikten sonra aynı anda alt odacıkların kasılmasına yol açarak kanın tüm vücuda pompalanmasını sağlar. Normal bir insanda sinüs düğümü dakikada 60 – 100 atım oluşturur.
Kalbin Kendi Kanlanmasını Sağlayan Atardamarları
Her ne kadar kalbin kendisi içi kan ile dolu bir organ olsa da, kanlanması için vücudun diğer organları gibi atardamarlara ihtiyacı vardır. Aort damarının hemen başlangıcından iki ayrı koldan sol ve sağ koroner damarlar olarak kalbi besleyen atardamarlar ayrılır. Sağ korner atar damar “RCA” kalbin ileti merkezleri ile kanın akciğer damarlarına pompalanmasını sağlayan kalp bölgelerine kanı sağlar. Sol ana koroner atardamar ise 4-5cm’lik seyirden sonra sol önyüz inen damar “LAD” ve sol arka yüz damarı “Cx” olarak ikiye ayrılır. LAD damarı kanın tüm vücuda pompalanmasını sağlayan ana pompa kaslarını beslerken, Cx ise yardımcı pompa kasları ile kalp kapakçıklarının hareketinden sorumlu kasları besleyen damardır.
Kalp Kapakları
Kalp boşlukları arasında ve kalpten çıkış bölgelerinde kalp kapakçıkları yerleşmiştir. Kulakçıklar karıncıklar arasında sağda “triküspit” kapak, solda ise “mitral” kapak bulunmaktadır. Bu kapaklarda kan kulakçıktan (üst odacıktan) karıncığa (alt odacık) doğru tek yönlü kan akışına izin verir ve aşğı odacıklardan yukarıya kanın geçmesini engeller. Alt odacıklardan ise sağ tarafta akciğer atardamarına “pulmoner” kapak, solda ise ana atardamara doğru ise “aort” kapak vasıtası ile kan damarlara doğru geçer ancak kalbe geri geçmesine izin vermez. Böylece kan üst odacıklardan alt odacıklara ve kalbin içerisinden atardamarlara doğru hareket eder.
Kalp kapakları kalbin kasılması ve gevşemesi ile ritmik olarak açılır ve kapanırlar. Bu şekilde kulakçıklar ve karıncıklar dönüşümlü olarak dolup boşalırlar.
